Czym charakteryzują się skoki rozwojowe u niemowląt i jak długo trwają?

Pierwszy rok życia dziecka to niewątpliwie bardzo ważny czas, nie tylko dla niego, ale być może przede wszystkim dla jego rodziców. Nigdy później maluchy nie zmieniają się tak szybko i spektakularnie, jak przez pierwsze 12 miesięcy ich życia. Wszystkie te dynamiczne zmiany nazywane są właśnie skokami rozwojowymi.

Czym jednak dokładnie są skoki rozwojowe u niemowląt? Jak długo trwają? Jakie etapy w tym kontekście wyróżniamy? I co jeszcze warto o tym wiedzieć? Odpowiedzi na wszystkie te i podobne pytania znajdują się poniżej. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z naszym artykułem.

Czym są skoki rozwojowe? Ogólna charakterystyka

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, pierwsze 12 miesięcy życia dziecka, upływają pod znakiem dynamicznego rozwoju. Między innymi poszczególnych układów. Nie dzieje się to w sposób stopniowy, ale zazwyczaj w formie niejakiej rewolucji. Stąd też nazwa „skoki rozwojowe”. W pierwszym roku życia dziecka tych kroków jest dokładnie siedem. Warto wiedzieć, że każdy kolejny jest dłuższy od poprzedniego.

Podczas tych poszczególnych kroków dziecko zdobywa nowe umiejętności, nie tylko motoryczne czy komunikacyjne. Ale również postrzegania relacji czy nawet samego siebie. Śledzenie całego tego procesu jest niewątpliwie naprawdę bardzo fascynujące. Dziecko bowiem, od zupełnie bezradnego, staje się coraz bardziej samodzielne i nabiera wyraźnych cech osobowości.

Warto również zdawać sobie sprawę, że towarzyszenie dziecku podczas tego procesu może być bardzo trudne. Z tego właśnie powodu, skoki rozwojowe, o których mowa, często nazywane są także kryzysami rozwojowymi.

Jakie są kroki rozwojowe w pierwszym roku życia dziecka i kiedy się pojawiają?

• Pierwszy krok rozwojowy. Pojawia się zazwyczaj około piątego tygodnia życia dziecka. W tym czasie dziecko zaczyna interesować się różnymi przedmiotami oraz dźwiękami. Coraz wyraźniej zaczyna reagować na dotyk i zapach. Częściej może się uśmiechać oraz płakać, tak zwanymi prawdziwymi łzami.
• Drugi krok rozwojowy. Pojawia się około ósmego tygodnia życia. Wtedy niemowlę zaczyna podnosić już główkę, macha rączkami, próbuje dotykać różnych przedmiotów, wyraźnie patrzy na wyraz twarzy rodziców. Dziecko zaczyna również wydawać krótkie dźwięki.
• Trzeci krok rozwojowy. Pojawia się w trzecim miesiącu życia malucha. wtedy dziecko reaguje na ton głosu i podąża wzrokiem za jego źródłem. potrafi odpowiedzieć uśmiechem na czyjś uśmiech. Dziecko podejmuje również pierwsze próby siadania.
• Czwarty krok rozwojowy. To piąty miesiąc życia dziecka. Wtedy następuje prawdziwy przełom, bowiem dziecko jest coraz bardziej komunikatywne, potrafi reagować już na własne imię i wyraźnie chętnie obserwuje świat.
• Piąty krok rozwojowy. Dziecko ma wówczas około sześciu miesięcy. Zaczyna coraz bardziej rozumieć relacje, zachodzące między rzeczami, chociażby odległość.
• Szósty krok rozwojowy. Następuje w ósmym miesiącu życia dziecka. wtedy maluch zaczyna już kategoryzować i grupować poszczególne przedmioty.
• Siódmy krok rozwojowy. To dziesiąty miesiąc życia dziecka. Wtedy niemowlak zaczyna zupełnie samodzielnie konstruować przedmioty, na przykład układać piramidy z klocków.

Ile trwa skok rozwojowy i jak sobie radzić z tym procesem?

Jak pewnie łatwo można się domyśleć, nie mamy konkretnej odpowiedzi na pytanie, ile może potrwać skok rozwojowy u malucha. U każdego dziecka poszczególne etapy przebiegają nieco inaczej, jak również cały ten pierwszy rok życia. U najmłodszych dzieci zmiany te trwają kilka dni, u nieco starszych, nawet kilka miesięcy.

Mówi się, że najgorszy jest piąty krok rozwojowy. Ma on miejsce na przełomie piątego i szóstego miesiąca życia. Można potrwać on nawet 4 tygodnie. Dla rodziców wiąże się to często z nieprzespanymi nocami.

Jak rodzice czy opiekunowie mogą radzić sobie z czasem trudnymi krokami rozwojowymi? Przede wszystkim istotne znaczenie ma tutaj cierpliwość, spokój i czas, jaki należy dać dziecku. Powinniśmy również zapewnić dziecku jak najwięcej bliskości, aby pomóc mu przetrwać trudny czas.

Niezwykle ważna jest świadomość tego, że dziecko niedługo zdobędzie kolejne umiejętności. Takie, które są niezbędne dla przyszłościowego właściwego rozwoju.

Jak rozpoznać, że zbliża się krok rozwojowy?

Poszczególne kroki rozwojowe poprzedzane są zazwyczaj przez bardzo charakterystyczne zachowania. Często określa się je bardzo potocznie, jako po prostu marudzenie. Jest ono znakiem, że dziecko próbuje w jakiś sposób radzić sobie z otaczającym go światem. Dziecko wtedy szczególnie zabiega o zrozumienie i wsparcie od rodziców.

Jakie dokładnie objawy skoków rozwojowych wyróżniamy? Przede wszystkim są to: trudności w zasypianiu albo bardzo niespokojny sen, brak apetytu i znacznie częstszy płacz. Do tego dochodzi oczywiście, jak już wspomnieliśmy wcześniej, ogromna potrzeba bliskości.

Oczywiście trzeba pamiętać, że nie wszystkie maluchy na poszczególne skoki rozwojowe reagują tak samo. Jedne dzieci przechodzą ten okres bardziej łagodnie, inne wręcz przeciwnie.