Oświetlenie akwarium

Świetlówki – promienniki UV-C do dezynfekcji

Artykuł partnera.

Konieczność dezynfekcji lub sterylizacji wody, powietrza, pomieszczeń i przedmiotów występuje w wielu branżach przemysłu i usług. Nie wszędzie jednak możliwe jest zastosowanie metod wykorzystujących środki chemiczne, gazy, parę wodną czy wysoką temperaturę. Do akcji wkracza wtedy promieniowanie ultrafioletowe. W niniejszym artykule przyjrzymy się jego możliwościom oraz źródłom promieniowania UV.

Promieniowanie ultrafioletowe – cechy

Promieniowanie UV to obecne w spektrum światła słonecznego falowe promieniowanie elektromagnetyczne. Jest niewidzialne dla ludzkiego oka, zawiera się bowiem w zakresie długości fali o wartości od 100 do 400 nm. Na potrzeby skutków jego oddziaływania na organizmy żywe podzielone zostało na 3 grupy: długofalowe – UV-A (315-400 nm), średniofalowe – UV-B (280-315 nm) oraz krótkofalowe – UV-C (100-280 nm, najbardziej skuteczne jest o długości 253,7 nm). A jakie to skutki? Spytajmy eksperta Aleksandra Warwockiego, właściciela sklepu AQUA-LIGHT z oświetleniem specjalistycznym.

– „Promieniowanie UV-A dociera do Ziemi wraz ze światłem słonecznym i w najmniejszym stopniu szkodzi człowiekowi i organizmom żywym. Przyspiesza jednak starzenie się skóry, powoduje niszczenie włókien kolagenowych i wytrącenie melaniny (efekt opalenizny). Promieniowanie UV-B jest śladowo obecne (5% całości promieniowania UV); może już wywoływać oparzenia, posiada też wpływ kancerogenny. Najsilniejsze jednak działanie ma nieobecne w naturalnych na Ziemi warunkach promieniowanie UV-C – informuje nas ekspert. – Ma ono niszczący wpływ na łańcuch DNA mikroorganizmów różnego typu, jak bakterie, wirusy, grzyby, drożdżaki, przetrwalniki pleśni, zarodniki glonów itp. Ich łańcuch DNA po naświetleniu podlega mutacjom i uniemożliwia rozmnażanie się organizmów, zaś u człowieka ekspozycja na promienie typu C może szybko doprowadzić nie tylko do poparzeń czy uszkodzeń wzroku, ale również do nowotworów. Promieniowanie to stosowane jest do sterylizacji wody, powietrza i przedmiotów” – dodaje ekspert.

Promienniki i lampy UV-C: ich działanie oraz zastosowanie

Jako, że promieniowanie UV-C pochodzące ze Słońca jest zatrzymywane w całości przez warstwę atmosfery, do sterylizacji potrzebne jest sztuczne źródło promieni. Do różnego rodzaju urządzeń – na przykład sterylizatorów powietrza, pomp uzdatniających wodę czy instalacji oczyszczających biologicznie ścieki, urządzeń sterylizujących instrumenty medyczne, laboratoryjne i kosmetyczne, urządzeń w przemyśle spożywczym, gastronomii (np. sterylizacja jaj) itd. wykorzystuje się promienniki (żarniki) UV-C. Są to emitery w postaci niskociśnieniowych świetlówek fluorescencyjnych. Jak działają takie promienniki?

Lampa to szklany tubus i żarnik ceramiczny (amalgamat) lub kwarcowy. Tuba wypełniona jest mieszaniną gazów szlachetnych (głównie argon) i par rtęci oraz halogenów. Przez podłączenie (jedno- lub dwustronnie trzonkowe) do prądu w lampie rozpoczyna się reakcja fotochemiczna skutkująca serią wyładowań, dzięki którym lampa emituje promieniowanie UV-C. By promiennik był skuteczny, powinien być wyłączany jak najrzadziej; każdorazowe wyłączenie zasilania obniża jego skuteczność, którą najbardziej uznani producenci Osram i Phillips określają na 8-9 tysięcy godzin pracy. Po upływie tego czasu należy promiennik zastąpić nowym, bo nie spełnia już swojego zadania – mimo tego, że wciąż świeci.

Lampy sterylizacyjne występują w trzech typach. Te do bezpośredniego naświetlania są najbardziej zagrażające człowiekowi, świetlówka UV-C jest w nich bowiem odsłonięta, pracują więc w pomieszczeniach bez obecności człowieka. Mogą też wytwarzać trujący ozon. Z kolei lampy przepływowe służą do sterylizacji powietrza: promiennik zamknięty jest w obudowie, przez którą przepływa powietrze oczyszczone najpierw mechanicznie przez zestaw filtrów (identyczną zasadę wykorzystują lampy do sterylizacji wody). Ostatni typ to lampa dwufunkcyjna, pracująca jednocześnie w trybie przepływowym i naświetlającym (posiada dodatkowy promiennik).

W jakich branżach znajdziemy takie urządzenia? Przede wszystkim w służbie zdrowia, w laboratoriach, gabinetach kosmetycznych, zakładach produkujących mięso, żywność i opakowania do nich, w rolnictwie, ponadto wykorzystuje się je do sterylizacji powietrza (również w domach), jak i do uzdatniania wody pitnej, likwidacji glonów i drobnoustrojów w akwarystyce, oczkach wodnych, przydomowych stawach itp. Jest to metoda prosta do zastosowania, skuteczna w 99% i tania w eksploatacji.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.